Năng động, sáng tạo và luôn nêu cao tinh thần tương trợ lẫn nhau là những điều chúng tôi cảm nhận được khi gặp những thanh niên dám nghĩ, dám làm ở huyện Gio Linh (Quảng Trị). Tốt nghiệp THPT, hai chàng trai này không chọn con đường vào đại học mà quyết tâm lập nghiệp bằng cách làm giàu ngay trên chính mảnh đất quê hương mình, bước khởi nghiệp đã có những thành công nhất định khẳng định sự lựa chọn đó là đúng đắn.
Triệu phú trẻ với nghề hấp cá xuất khẩu
Quy mô cơ sở sản xuất cá hấp xuất khẩu của Lê Xuân Lâm, thôn Xuân Tiến, xã Gio Việt, Gio Linh có lẽ lớn nhất nhì xã, thường xuyên giải quyết việc làm cho gần 30 lao động, bình quân mỗi người được trả công từ 100 - 120 nghìn đồng/ngày. Để có được sự ổn định về đầu ra hàng hóa và duy trì được hoạt động sản xuất như hôm nay, với Lâm là cả một quá trình tìm tòi lăn lộn với phương cách làm ăn còn mới mẻ và không hề đơn giản.
Vốn xuất thân từ làng biển, tốt nghiệp THPT, Lâm xác định không bằng mọi giá vào đại học mà theo nghiệp biển cùng cha để phụ giúp gia đình làm kinh tế. Nhưng nghề biển cũng không dễ dàng mà thoát nghèo được. Chuyến bôn ba vào miền Nam trở về đã giúp Lâm nhiều kinh nghiệm để quyết tâm rẽ sang một hướng làm ăn mới: nghề hấp cá xuất khẩu. Dựa vào lợi thế sẵn có của quê hương là vùng biển Cửa Việt quanh năm có rất nhiều cá nục, cá cơm, cộng với nguồn lao động dồi dào, Lâm mạnh dạn vay vốn để đầu tư nghề này. Với 140 triệu đồng vốn vay từ ngân hàng, Lâm đầu tư thuê 5.000 m2 mặt bằng, đóng vỉa đựng cá, xây lò hấp cá.
Ngoài mô hình trang trại tổng hợp, Nguyễn Thúc Quý nuôi thêm bò để tăng thu nhập
Lâm cho biết: “Trung bình mỗi ngày, các lò hấp hấp từ 3,5 - 5 tấn cá tươi, chủ yếu là cá nục và cá cơm, trừ chi phí mỗi mùa thu lãi khoảng 200 triệu đồng. Gia đình có thêm thu nhập và đồng thời giải quyết cho gần 30 lao động có việc làm thường xuyên từ tháng 2 đến tháng 8 âm lịch hàng năm (mùa cá)”.
Với những kinh nghiệm học hỏi bước đầu trong quá trình làm nghề hấp cá, cộng với việc luôn trăn trở tìm tòi làm sao để việc kinh doanh đạt hiệu quả cao nhất, chi phí ít nhất, Lâm đã đổi mới cách làm truyền thống, thay vì đưa thuyền ra khơi đánh cá thì đưa thuyền ra đảo Cồn Cỏ mua lại cá của ngư dân, vừa tiết kiệm chi phí mua cá mà sản phẩm lại tươi ngon hơn.
Hiện tại, sản phẩm cá hấp của gia đình Lâm không chỉ xuất cho thị trường trong nước mà đã vươn ra các nước như Hàn Quốc, Nhật Bản, Trung Quốc... Chàng trai này còn ấp ủ rất nhiều dự định với việc mở rộng thị trường và quy mô sản xuất để phát triển hơn nữa kinh tế gia đình, làm giàu cho mình và tạo công ăn việc làm cho nhiều người hơn nữa. Là thành viên của Câu lạc bộ sản xuất kinh doanh trẻ huyện Gio Linh, năm 2011, Lê Xuân Lâm đã vinh dự được nhận giải thưởng Lương Định Của, giải thưởng dành cho nhà nông trẻ tiêu biểu trong phong trào thanh niên nông thôn sản xuất giỏi.
Bám đồng đất để thoát nghèo
Đến thăm trang trại chăn nuôi tổng hợp của Nguyễn Thúc Quý nằm giữa mênh mông đồng đất ở ven thị trấn Gio Linh mới thấu hiểu được những vất vả, khó khăn và tinh thần dám nghĩ, dám làm của chàng trai trẻ này.
Sinh ra trong một gia đình có hoàn cảnh khó khăn, tốt nghiệp THPT, Quý lên đường, thực hiện nghĩa vụ quân sự. Sau hai năm rèn luyện trong môi trường quân đội, Quý trở về quê hương, tiếp tục công việc dang dở đã cùng gia đình thực hiện từ khi chỉ mới học lớp 10, đó là dốc sức đào 4 hồ cá rộng khoảng 3.500 m2.
Quý nhớ lại những tháng ngày vất vả đó: “Cả mấy bố con phải đào bằng tay chứ không có máy móc nào hỗ trợ, cứ cần mẫn kiên trì mà đào, cuối cùng sau ba năm cũng thành hình mấy hồ cá rộng như hôm nay”. Có hồ cá, anh đầu tư nuôi cá nước ngọt với các giống cá quen thuộc như rô phi, trắm, mè, chép... Từ sự hỗ trợ của kênh vay vốn giải quyết việc làm cho thanh niên, Quý vay 20 triệu đồng, đầu tư chăn nuôi gà, vịt, kết hợp trồng lúa lấy lương thực. Ngoài ra, vợ chồng anh còn nuôi thêm bò.
Quý nhẩm tính: “Mỗi năm xuất 12 lần vịt, gà thì 3 tháng xuất chuồng một lần, cá mỗi năm xuất một vụ, tính ra trừ chi phí cũng còn dư hơn năm mươi triệu đồng”. Khó khăn nhất mà Quý loay hoay tìm cách tháo gỡ là ở đầu ra không ổn định, chủ yếu vợ chồng anh phải đi bán lẻ từng loại sản phẩm.
Không chỉ biết làm giàu cho mình, với cương vị là Phó bí thư Đoàn thị trấn Gio Linh, Nguyễn Thúc Quý còn nhiệt tình chia sẻ kinh nghiệm làm ăn cho nhiều thanh niên trong vùng. Khiêm tốn khi nói về cơ ngơi mình tạo dựng được hôm nay từ hai bàn tay trắng và ý chí quyết tâm làm giàu từ chính đất đai quê hương mình, Quý cho biết: “Mô hình trang trại tổng hợp của tôi so làm sao được với những điển hình làm kinh tế của thanh niên trong huyện. Tôi còn phải cố gắng nhiều để phát triển hơn nữa trong tương lai. Tôi tin là có quyết tâm thì sẽ làm được”.